Makers in de klas: Een veilige sprong in het diepe

‘Maar dat kan ik helemaal niet’, was Mirjams eerste gedachte, toen een vriend van haar de link stuurde naar het Makers in de Klas traject. Lesgeven? Dat voelde als een te grote stap, gewend als ze was aan de stilte van haar atelier. Vrienden van Mirjam die in het onderwijs werken, hadden wel vertrouwen in haar: ‘Waarom kom je niet eens iets doen in mijn klas’, zeiden ze dan.

Nu Mirjam aan het einde staat van Makers in de klas is ze vol zelfvertrouwen. ‘Ik ben enorm verrast door het traject. Ik heb als kunstenaar best veel grote dingen mogen doen, maar het woord trots kwam daarbij nooit in me op. Bij dit traject was dat er wel: ik dacht echt dat ik het niet zou kunnen, maar voelde aan het einde oprecht: wauw, dit heb ik goed gedaan!’

Afsluiting van een bijzonder leertraject

Op donderdag 15 mei beleeft beeldend kunstenaar Mirjam samen met haar ‘medestudenten’, de laatste bijeenkomst van Makers in de klas. Na zes maanden waarin de tien kunstenaars leerden over didactiek, hun eigen lessen ontwikkelden én deze ook uitprobeerden, is het tijd voor reflectie. 

In de spiksplinternieuwe en zonovergoten ruimte van Kosmik hangt tijdens deze dag een opgewekte sfeer tussen de deelnemers.

Vooraf aan het programma wisselen ze enthousiast verhalen uit over hun eerste ervaringen in de klas. ‘Ik vond het echt zoveel leuker dan ik had verwacht!’ vertelt Gabriela, die een les gaf in groep 7 van een basisschool in Leusden.

Een andere deelnemer vertrouwt diens gesprekspartner toe dat hij ‘fakking’ zenuwachtig was en geen idee had wat hij moest verwachten. ’Maar de kinderen waren echt superlief.’

Herkenbare sleutelmomenten

Als eerste opdracht reflecteren de deelnemers in tweetallen op hun rol als docent. Trainer Femke: ‘Je bent er vast achtergekomen dat sommige dingen vanzelf gaan en je op andere punten nog te leren hebt. Was er een sleutelmoment waarop je voelde: hier gebeurt iets, hier voel ik een klik?’



Bram Wildschut, fotograaf, vertelt over zijn les met de printcamera: ‘Ik hield mijn intro bewust kort en had geen powerpoint. Dat werkte. Ze vinden het leuk als ze een beetje vrijheid krijgen en mogen experimenteren. Voor mij was dat een aha-momentje: zien waar leerlingen behoefte aan hebben.’ 

Ook Mirjam had zo’n ‘klik’-moment: ‘Een van de kinderen was jarig en ik mocht ook iets op de kaart schrijven. Ik schreef: groetjes juf Mirjam. Toen daalde het wel in: oh ja, ik ben ook echt juf,’ vertelt ze met een brede glimlach.

Voor Koen Moonen was de eerste les een beetje zoeken: bij aankomst bleek dat er niemand op de school aanwezig was om hem op te vangen. ‘Ik werd behoorlijk in het diep gegooid, zo zonder hulp van een docent in een klas met 22 leerlingen.’ Toch pakte ook zijn les in grafiek goed uit. ‘De leerlingen vonden het heel erg leuk en waren zelf onder de indruk van wat ze allemaal konden. Een paar kwamen zelfs een half uur eerder terug van de pauze met de vraag: mogen we al naar binnen?’

Kunst maken van je sleutelmoment

In de vervolgopdracht mogen deelnemers hun eigen kunstenaarschap laten zien. In een zelf gekozen vorm presenteren ze in twee groepen hun sleutelmoment. Een van de groepen schrijft verschillende uitspraken van leerlingen op velletjes papier en legt deze in een cirkel om de rest van de groep – die samen de docent in het midden symboliseren – heen. Vervolgens hinken ze van het ene naar het andere vel terwijl ze de betreffende uitspraak roepen: ‘Cool!’ Of: ‘Ik ben een half uur te vroeg, mag ik al naar binnen?’

Een buitenkans

Gevraagd naar het moment dat ze nooit zal vergeten, vertelt Mirjam over de eerste bijeenkomst: ‘Iedereen in de groep was al direct super open en kwetsbaar. Dat vond ik heel bijzonder, het ijs was in mum van tijd gebroken.’ Haar vuurdoop in het klaslokaal zal Mirjam ook nog lang bij blijven: ‘Ik had een presentatie van hedendaagse kunstwerken voorbereid en dacht: dat zullen ze vast heel saai vinden. Maar de leerlingen gaven me zoveel terug: ze staken tegelijk hun vingers op en vertelden wat ze erin zagen en associeerden met elkaar mee. Je denkt ergens toch: ze zullen vast met propjes gaan gooien, dus dit vond ik heel verrassend.’

‘Voor mij was dit traject echt een cadeau,’ vervolgt Mirjam. ‘Een buitenkans voor iedereen die als kunstenaar de stap naar het onderwijs wil zetten. Ik was ook best verbaasd dat Makers in de klas voor het eerst werd gegeven. Het voelde totaal niet als experiment. Ik sta te kijken van wat ik blijk te kunnen. Een sprong in het diepe, maar wel veilig.’

Ook voor de klas staan?

Volgend schooljaar starten we met een nieuwe editie van Makers in de klas. Heb je vragen over het traject? Stuur een mailtje naar Sibylla.

Lees meer en meld je aan

Fotografie: Ditta van Gent