Beeld en Taal ontmoet elkaar in het Eemhuis

Je staat er niet alleen voor. Dat is het motto van de Netwerkbijeenkomst “Beeld & Taal” die afgelopen week voor het voortgezet onderwijs in het Eemhuis werd georganiseerd. Dat geldt op meerdere niveaus. Niet alleen bundelden wij voor het organiseren van deze middag de krachten met Kunst Centraal, Bibliotheek Eemland en Filmhub Midden. Het slaat ook op de thema’s die deze middag aan bod komen: het stimuleren van leesvaardigheid en leesplezier door middel van het combineren van beeld en taal. 

‘Het tegengaan van ontlezing is niet alleen het probleem van de docenten Nederlands,’ legt Sanne Linders van Bibliotheek Eemland uit. ‘Alle docenten uit alle vakgebieden moeten daar iets mee. Daarom hebben wij deze middag samen met NEOS cultuuronderwijs georganiseerd met als uitgangspunt vakoverstijgend werken.’ Deze insteek is terug te zien in de opkomst. Onder de bijna vijftig deelnemers zijn naast kunstvakdocenten ook veel docenten Nederlands. 

Spannend en sexy

In haar keynote speech vertelt Caroline Wisse, docent en ontwikkelaar van lesmateriaal, hoe beeld lang werd gezien als de vijand van het geschreven woord. Dat is niet nodig, meent Caroline. ‘Films en series zijn spannend en sexy. Kritisch leren kijken is voorwaardelijk aan kritisch leren lezen. Als ik leerlingen door middel van filmanalyse leer om te kijken, leren ze ook abstracte zaken uit boeken benoemen.’ 

Vlinder en tieners

In de drie workshops die volgen wordt er verder ingegaan op de vele mogelijkheden waarmee beeld en taal elkaar kunnen versterken. Jurjen Dijkstra van Filmhub Midden vertelt over hoe hij leerlingen scènes laat verfilmen uit het boek Het Zusje Van… van Carlie van Tongeren. Hiermee ontwikkelen ze niet alleen technische vaardigheden en inzichten in beeldtaal; ook gaan ze geconcentreerd lezen in een boek over ingewikkelde situaties en gevoelens.  

In haar workshop Film Poetry laat visueel dichter Nienke Jorissen twee verschillende manieren zien waarop zij een haiku heeft verfilmd: de eerste is letterlijk en tweede draait om het verbeelden van gevoelens. Vervolgens gaan de deelnemers zelf aan de slag met een andere haiku. Zo veranderen ze regels over vlinders in beelden van verliefde tieners die om elkaar heen zwermen. 

In de derde workshop behandelt stripmaker Willard Mans de geschiedenis van de graphic novel: een literaire variant van het stripboek. Hij houdt met talloze bijzondere voorbeelden een overtuigend pleidooi dat deze kunstvorm beslist niet misstaat op een leeslijst Nederlands. 

Bewuster kijken en lezen 

Liesbeth Veth, docent Nederlands aan het Amsfort College, is enthousiast na afloop. ‘Ik ben hier gekomen omdat ik nieuwsgierig was naar de graphic novel. Dat is ook iets nieuws voor mij. Ik heb een paar mooie titels meegekregen die ik kan gebruiken in mijn lessen. Leerlingen vinden het soms lastig om aan het lezen te gaan en op deze manier overwinnen ze toch een beetje hun angst’

Sfeerimpressie en aanvullende informatie

Bekijk hieronder de sfeerimpressie van de bijeenkomst. Extra informatie n.a.v. de keynote en workshops vind je hier.